Nấm Candida Ở Trẻ Em

Đặt lịch hẹn

×

Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Thanh Hà

Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Đặt lịch

Nấm Candida là một loại nhiễm trùng phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khi hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Tình trạng này có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị nấm Candida ở trẻ em là điều vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Nấm Candida ở trẻ em là gì?

Nấm Candida ở trẻ em là tình trạng nhiễm trùng do nấm Candida, một loại nấm men thường trú ngụ trên da và niêm mạc của trẻ. Khi hệ miễn dịch của trẻ suy yếu hoặc có sự mất cân bằng hệ vi sinh vật, nấm Candida có thể phát triển quá mức và gây ra các vấn đề sức khỏe. Nhiễm nấm Candida ở trẻ em thường biểu hiện ở miệng (tưa miệng), da, vùng quấn tã hoặc các bộ phận khác tùy thuộc vào vị trí nhiễm trùng.

Nấm Candida là một loại nấm thường tồn tại trên da và niêm mạc của trẻ em mà không gây hại. Tuy nhiên, khi có điều kiện thuận lợi, nấm Candida có thể phát triển quá mức và gây nhiễm trùng. Nếu bạn nghi ngờ con mình bị nhiễm nấm Candida, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Việc điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.

Nguyên nhân trẻ bị nhiễm nấm Candida

Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây nhiễm nấm Candida ở trẻ em:

• Hệ miễn dịch yếu: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị nhiễm trùng hơn. Ngoài ra trẻ mắc các bệnh mãn tính như HIV/AIDS, ung thư hoặc đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao bị nhiễm nấm Candida.
• Vệ sinh kém: Không vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh hoặc thay tã, tạo môi trường ẩm ướt thuận lợi cho nấm phát triển. Sử dụng quần áo quá chật hoặc làm từ chất liệu không thấm hút mồ hôi cũng làm tăng nguy cơ nhiễm nấm.
• Sử dụng kháng sinh kéo dài: Kháng sinh tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi và có hại trong cơ thể, làm mất cân bằng hệ vi sinh vật và tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển quá mức.
• Bệnh lý nền: Trẻ bị tiểu đường, béo phì hoặc các bệnh lý gây suy giảm miễn dịch khác có nguy cơ cao bị nhiễm nấm Candida.
• Tiếp xúc với người bị nhiễm nấm: Trẻ có thể bị lây nhiễm nấm Candida từ mẹ trong quá trình sinh thường hoặc khi tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm nấm.

Ngoài ra, còn một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm Candida ở trẻ em như:

• Sinh non hoặc nhẹ cân.
• Sử dụng núm vú giả hoặc bình sữa không được vệ sinh sạch sẽ.
• Dinh dưỡng kém.
• Môi trường sống ẩm ướt.

Dấu hiệu trẻ bị nấm Candida

Dấu hiệu trẻ bị nấm Candida có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí nhiễm trùng, nhưng một số dấu hiệu phổ biến bao gồm:

Tưa miệng:

• Các mảng trắng hoặc vàng trên lưỡi, má trong, lợi và vòm miệng, trông giống như sữa đông.
• Đau hoặc khó chịu khi bú hoặc ăn.
• Có thể chảy máu nhẹ khi các mảng trắng bị cọ xát.

Hăm tã do nấm Candida:

• Vùng da quấn tã bị đỏ, rát và có thể có các mụn nước nhỏ hoặc các mảng trắng.
• Trẻ có thể quấy khóc hoặc khó chịu khi thay tã.

Nhiễm nấm Candida da:

• Xuất hiện các mảng đỏ, ngứa, có thể có mụn nước hoặc vảy trắng trên da.
• Thường xảy ra ở các nếp gấp da như nách, bẹn hoặc cổ.

Nhiễm nấm Candida móng:

• Móng tay hoặc móng chân trở nên dày, đổi màu và dễ gãy.
• Có thể có đau hoặc sưng quanh móng.

Xem thêm: 5 Cách Chữa Nấm Candida Bằng Tỏi Được Nhiều Người Áp Dụng

Nấm Candida ở trẻ em có nguy hiểm không?

Nấm Candida ở trẻ em thường không nguy hiểm và có thể điều trị dễ dàng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nhiễm trùng Candida có thể trở nên nghiêm trọng và gây ra các biến chứng, đặc biệt là ở trẻ có hệ miễn dịch yếu hoặc đang mắc các bệnh mãn tính.

Một số biến chứng bao gồm:

• Nhiễm trùng lan rộng: Trong một số ít trường hợp, nhiễm trùng Candida có thể lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể như máu, não, mắt hoặc các cơ quan nội tạng, gây ra nhiễm trùng huyết hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh, trẻ sinh non, trẻ có hệ miễn dịch suy yếu hoặc đang mắc các bệnh mãn tính.
• Suy dinh dưỡng: Nhiễm trùng Candida ở miệng (tưa miệng) có thể gây đau và khó chịu khi ăn uống, dẫn đến trẻ biếng ăn và suy dinh dưỡng.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Nhiễm trùng Candida dai dẳng hoặc tái phát có thể gây khó chịu, ngứa ngáy, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển ở trẻ nhỏ.
• Làm suy yếu miễn dịch: Nhiễm nấm Candida có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của trẻ, làm trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng khác. 

Cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi có nguy cơ cao bị biến chứng hơn khi nhiễm nấm Candida. Vì vậy cần được bác sĩ thăm khám và điều trị từ sớm. 
• Nếu trẻ có dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng như sốt cao, lơ mơ, khó thở hoặc các triệu chứng bất thường khác, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.
• Nếu nhiễm trùng Candida không cải thiện hoặc trở nên nặng hơn sau khi điều trị tại nhà, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được đánh giá lại và điều trị kịp thời.

Điều trị nấm Candida ở trẻ em

Các phương pháp điều trị nấm Candida ở trẻ em bao gồm cả Tây y và một số biện pháp hỗ trợ khác, tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của bệnh:

Thuốc Tây y

Điều trị nấm Candida ở trẻ em bằng phương pháp Tây y thường tập trung vào việc sử dụng thuốc chống nấm để tiêu diệt nấm và kiểm soát nhiễm trùng. Tùy thuộc vào vị trí và mức độ nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc sau:

Thuốc chống nấm dạng bôi:

• Nystatin: Thường được sử dụng để điều trị tưa miệng và hăm tã do nấm. Thuốc có dạng kem, thuốc mỡ hoặc dung dịch, được bôi trực tiếp lên vùng bị nhiễm trùng.
• Miconazole và clotrimazole: Có dạng kem, thuốc mỡ hoặc dung dịch, được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da và hăm tã.
• Thuốc chống nấm khác: Một số loại thuốc chống nấm khác có thể được sử dụng tùy thuộc vào vị trí và loại nhiễm trùng.

Thuốc chống nấm dạng uống và tiêm:

• Fluconazole: Thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng Candida nặng hoặc tái phát hoặc khi nhiễm trùng lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể.
• Thuốc chống nấm khác: Một số loại thuốc chống nấm khác có thể được sử dụng tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của trẻ.
• Thuốc chống nấm đường tĩnh mạch: Được sử dụng trong trường hợp nhiễm trùng Candida nặng, lan rộng hoặc khi trẻ không thể uống thuốc.

Nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, kể cả về liều lượng và thời gian điều trị, không tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng. Một số thuốc chống nấm có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, nôn, tiêu chảy hoặc phát ban. Nếu trẻ gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.

Mẹo dân gian

Một số mẹo dân gian cũng có thể hỗ trợ quá trình điều trị hoặc giúp giảm nhẹ triệu chứng, đặc biệt trong các trường hợp trẻ bị nhiễm trùng nhẹ hoặc khi kết hợp với thuốc Tây. 

Một số mẹo dân gian được sử dụng bao gồm:

• Tỏi: Tỏi có chứa hợp chất sinh hoạt allicin, giúp loại bỏ vi khuẩn và nấm men. Cha mẹ có thể giã nát tỏi và pha loãng với nước để vệ sinh vùng bị nhiễm trùng hoặc cho trẻ ngậm nước tỏi pha loãng.
• Sữa chua: Sữa chua chứa các lợi khuẩn có thể giúp cân bằng hệ vi sinh và ức chế sự phát triển của nấm Candida. Có thể bôi sữa chua lên vùng bị nhiễm trùng hoặc cho trẻ ăn sữa chua hàng ngày.
• Dầu dừa: Dầu dừa có các axit béo, giúp kháng nấm và hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn. Có thể bôi dầu dừa lên vùng da bị nhiễm trùng.
• Giấm táo: Giấm táo có tính axit nhẹ, có thể giúp cân bằng độ pH và ức chế sự phát triển của nấm. Có thể pha loãng giấm táo với nước để vệ sinh vùng bị nhiễm trùng hoặc thêm vào nước tắm của trẻ.
• Lá trầu không: Lá trầu không có tính kháng nấm và kháng khuẩn. Có thể đun nước lá trầu không để vệ sinh vùng bị nhiễm trùng hoặc cho trẻ ngậm nước lá trầu không pha loãng.
• Mật ong: Mật ong có chứa nhiều dưỡng chất giúp kháng khuẩn và chống viêm. Có thể bôi mật ong lên vùng bị nhiễm trùng hoặc cho trẻ uống nước mật ong pha loãng. Chú ý không cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi uống mật ong.

Các mẹo dân gian chỉ nên được coi là biện pháp hỗ trợ, không thể thay thế hoàn toàn thuốc Tây trong điều trị nấm Candida, đặc biệt là trong các trường hợp nhiễm trùng nặng hoặc lan rộng.

Lưu ý khi điều trị nấm Candida ở trẻ em

Khi điều trị nấm Candida ở trẻ em, cần lưu ý những điểm sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

• Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ: Sử dụng thuốc đúng liều lượng, đúng thời gian quy định. Không tự ý ngưng thuốc ngay cả khi các triệu chứng đã giảm để tránh tái phát.
• Vệ sinh đúng cách: Rửa sạch và lau khô vùng da bị nhiễm nấm. Tránh dùng xà phòng có tính tẩy mạnh, có thể gây kích ứng da.
• Thận trọng khi sử dụng mẹo dân gian: Không tự ý sử dụng các loại thảo dược hoặc sản phẩm tự nhiên khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ. Vì nó có thể gây kích ứng hoặc tương tác với thuốc đang sử dụng.
• Thay tã thường xuyên: Nếu trẻ bị nấm Candida ở vùng tã, cần thay tã thường xuyên, giữ vùng tã luôn khô ráo và sạch sẽ.
• Chế độ ăn uống hợp lý: Hạn chế cho trẻ ăn quá nhiều đường và tinh bột, vì nấm Candida phát triển mạnh trong môi trường nhiều đường. Tích cực bổ sung probiotics để giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và ngăn ngừa nấm Candida tái phát.
• Theo dõi phản ứng của trẻ: Nếu thấy có dấu hiệu dị ứng hoặc tác dụng phụ từ thuốc, cần ngưng sử dụng ngay và liên hệ với bác sĩ.
• Tăng cường sức đề kháng: Cân nhắc bổ sung probiotic hoặc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng tái phát.
• Kiểm tra lại môi trường sống: Đảm bảo môi trường sống của trẻ khô ráo, thoáng mát và sạch sẽ, giúp ngăn ngừa nấm phát triển trở lại.

Nấm Candida ở trẻ em nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Do đó, cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu của bệnh và tuân thủ đúng các phương pháp điều trị do bác sĩ hướng dẫn. Việc duy trì vệ sinh, chăm sóc dinh dưỡng hợp lý và theo dõi sức khỏe của trẻ là chìa khóa giúp ngăn ngừa và kiểm soát hiệu quả tình trạng nhiễm nấm Candida.

Bài đọc thêm: 

• Các Cách Trị Nấm Candida Ở Vùng Kín An Toàn Và Hiệu Quả
• Cách Chữa Nấm Candida Bằng Lá Trầu Không Hiệu Quả Tại Nhà